Prapremiera najstarszego polskiego filmu we Wrześni

Prapremierowy pokaz najstarszego polskiego filmu fabularnego "Cierpienia Polski" ("Les martyrs de la Pologne") z 1908 roku odbył się we Wrzesińskim Ośrodku Kultury.

Seans miał miejsce podczas noworocznego spotkania burmistrza z mieszkańcami Wrześni. Muzykę do niemego filmu skomponował Krzesimir Dębski.

W 2000 roku w archiwum filmowym pod Paryżem polscy naukowcy odnaleźli kopię filmu "Les Martyrs de la Pologne". Film, którego oryginalny tytuł brzmi "Pruska kultura", jest fabularyzowanym dokumentem mówiącym o pruskich metodach walki z polskością w Wielkopolsce.

- Postanowiłem dotrzeć do kopii filmu i zaprezentować go tutaj, we Wrześni. Powodem była oczywiście fabuła filmu, a więc historia strajku dzieci wrzesińskich. Starania te trwały kilka lat - powiedział burmistrz Wrześni Tomasz Kałużny.

Do niedawna panowało przeświadczenie, że najstarszym polskim filmem fabularnym był film pod tytułem "Antoś pierwszy raz w Warszawie", również z 1908 r., ale wyprodukowany nieco później od "Cierpień Polski". Film ten niestety nie zachował się do dziś.

Film "Cierpienia Polski" odkryli we francuskich archiwach kinematograficznych profesorowie Małgorzata i Marek Hendrykowscy z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Obraz ten powstał w warszawskim kantorze kinematograficznym "Siła", założonym przez Mojżesza Towbina. Z powodu wydanego przez rząd carski zakazu jego projekcji przed polską publicznością, film został pokazany jedynie w Rosji, we Włoszech i we Francji.

Odnaleziona kopia zawiera cały, liczący niespełna 8 minut (215 metrów taśmy) obraz opatrzony francuskimi napisami. Zużyta perforacja świadczy o tym, że kopia była wielokrotnie wyświetlana.