Działobitnia w rejestrze

Działobitnia Dehna położona w Nowym Dworze Mazowieckim została wpisana do rejestru zabytków.

Budowla (znajduje się przy ul. Mickiewicza 102 w Nowym Dworze Maz.) stanowi element zewnętrznych fortyfikacji obwodu wewnętrznego cytadeli twierdzy Modlin. Usytuowana jest na niewielkim wzniesieniu, przed fosą naroża zachodniego półbastionu. Składa się z wieży artyleryjskiej na planie podkowy, w części głównej trzykondygnacyjnej, z niższymi o piętro skrzydłami, łączącej się kaponierami grodzowymi z galerią strzelecką umieszczoną za suchą fosą w przeciwskarpie oraz centralną poterną z fosą wewnętrznego obwodu.

Działobitnia Dehna jest jedyną zachowaną działobitnią i obecnie największą w twierdzy. Obiekt jest reprezentatywnym przykładem konstrukcji stosowanych w XIX-wiecznych fortyfikacjach, tym cenniejszym, że przetrwał do naszych czasów w niewiele zmienionej formie (przekształcenia dotyczą głównie przyziemia od strony dziedzińca). Unikalny w skali twierdzy jest w pełni zachowany system galerii i chodników dolnej kondygnacji, służący do obrony bliskiej, walki minerskiej i skrytej komunikacji z zapolem.

Obiekt, będąc przykładem budownictwa militarnego, posiada także walory artystyczne; elewacje zaprojektowano starannie, zgodnie z klasycznymi zasadami kompozycji, zaopatrując w detal architektoniczny. Widoczne na elewacji ślady po ostrzale stanowią świadectwo historycznych zdarzeń.