Boże Narodzenie z tradycjami

Wigilijna kolacja z dwunastoma potrawami, kolorowa choinka, pasterka i kolędy. To nieodzowne elementy tradycyjnych świąt Bożego Narodzenia. Skąd wzięły się te zwyczaje?

Bożonarodzeniowe zwyczaje często pochodzą jeszcze z czasów pogańskich. Niektóre z nich na przestrzeni wieków zmieniały się, inne w ogóle zanikły. Do dziś zostały tak naprawdę nieliczne.

Wigilia – (z łac. czuwanie, straż) w tradycji chrześcijańskiej dzień poprzedzający święto Bożego Narodzenia i wieczór kończący adwent. Postna kolacja rozpoczyna się wraz z pojawieniem się pierwszej gwiazdy, symbolizującej narodziny Chrystusa. To nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej, którą zobaczyli Trzej Królowie.

Puste miejsce – zwyczaj szczególnie przestrzegany w XIX wieku. Puste miejsce przy wigilijnym stole zostawia się dla strudzonego wędrowca. Wcześniej czekało ono na duchy zmarłych przodka, których wyczekiwano w ten wieczór.

Potrawy – na wigilijnym stole powinno pojawić się 12 potraw, czyli dokładnie tyle, ilu było apostołów. Wszystkich potraw trzeba spróbować, by zapewnić sobie szczęście w przyszłym roku. Wiele składników wigilijnych potraw (mak, orzechy, grzyby, miód) była charakterystyczna dla styp.

Opłatek – dzielimy się nim przed rozpoczęciem kolacji, składając sobie życzenia. To symbol pojednania i przebaczenia. Zwyczaj łamania się opłatkiem nawiązuje do wczesnochrześcijańskiego obrzędu łamania się chlebem. Nawiązuje również do modlitwy „Ojcze Nasz”.

Sianko pod białym obrusem – już coraz rzadziej praktykowany zwyczaj. Symbolizuje miejsce narodzenia Chrystusa.

Choinka – świąteczne drzewko. Jako pierwszy przyjął ten zwyczaj kościół luterański. Dopiero po nim katolicki. Samo drzewko symbolizuje życie. Tradycyjne dekoracje, które się na nim pojawiają również mają swoją symbolikę, np. orzechy – dobrobyt, aniołki – opieka nad domem, dzwonki – dobra nowina.

Pasterka – msza, która rozpoczyna się o północy, po Wigilii. Symbolizuje przybycie Trzech Króli do narodzonego Chrystusa. Pasterkę rozpoczyna kolęda: „Wśród nocnej ciszy”.

Kolędy – najstarsze polskie pieśni o narodzeniu Chrystusa pochodzą z czasów średniowiecza.

Kolędnicy – grupy przebierańców niosących od domu do domu dobrą nowinę.