Na swoich stronach spółka Gremi Media SA wykorzystuje wraz z innymi podmiotami pliki cookies (tzw. ciasteczka) i inne technologie m.in. w celach prawidłowego świadczenia usług, odpowiedniego dostosowania serwisów do preferencji jego użytkowników, statystycznych oraz reklamowych. Korzystanie z naszych stron bez zmiany ustawień przeglądarki oznacza wyrażenie zgody na użycie plików cookies w pamięci urządzenia. Aby dowiedzieć się więcej o naszej polityce prywatności kliknij TU.

Studenci i naukowcy nie odpuszczają

Joanna Ćwiek 11-06-2018, ostatnia aktualizacja 11-06-2018 10:26

Coraz więcej społeczności akademickich występuje przeciwko ustawie Jarosława Gowina.

autor: Pasterski Radosław
źródło: Fotorzepa

Trwający od wtorku protest akademików zatacza coraz szersze kręgi. Już trzy uczelnie – Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Łódzki i Uniwersytet Jagielloński – prowadzą strajk okupacyjny, a pięć innych protestuje, ale bez zajmowania budynków uczelni. W poniedziałek do protestu ma dołączyć jeszcze Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Protestujący twierdzą, że procedowana obecnie w sejmie Konstytucja dla Nauki po wielokrotnych poprawkach jest zupełnie innym projektem niż ten, który był konsultowany. W dodatku większość poprawek zgłoszonych przez partnerów społecznych nie została uwzględniona. Domagają się, by Ustawa 2.0 została wycofana z Sejmu.

– Przedstawiliśmy 11 postulatów, które powodują, że naszym zdaniem ustawa ta jest nie do przyjęcia – mówi „Rzeczpospolitej" Piotr Drygas, jeden z liderów studentów, okupujących Pałac Kazimierzowski.

Najważniejszy z nich to przekonanie, że ustawa Gowina ograniczy autonomię uczelni. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ten postulat jednak neguje, twierdząc, że jest zupełnie odwrotnie – projekt ustawy ją rozszerza, dając większe możliwości władzom decydowania o kształcie placówki.

– Nam jednak chodzi o to, że studenci i pracownicy naukowi nie mają zagwarantowanego wpływu na kształt uczelni. Ich partycypacja w procesie decyzyjnym może być na bardzo niskim poziomie. Ustawa daje zbyt szerokie kompetencje rektorowi i robiąc z Senatu maszynkę do głosowania – twierdzi Drygas.

Studenci obawiają się także, że zbyt duża władza rektora może doprowadzić do tego, że on jednym ruchem ręki zlikwiduje te wydziały, które w jego opinii nie mają wartości rynkowej, np. kulturoznawstwo czy filologia klasyczna. – To byłoby ogromną stratą dla nauki – tłumaczy Drygas. I dodaje, że ich zdaniem przedstawiciele studentów powinni zasiadać we wszystkich organach uczelni.

Niepokoi ich także to, że uczelnie staną się upolitycznione. Ma to związek z tym, że według projektowanych przepisów w Radzie Uczelni będą mogły zasiadać osoby z zewnątrz.

– Uczenie będą jak spółki Skarbu Państwa, a część osób trafi do niej w wyniku zakulisowych rozgrywek, a społeczność akademicka nie będzie miała nad nią żadnej kontroli – mówi Drygas. Problemem jest także wyróżnianie niektórych uczelni i marginalizowanie mniejszych. – Młodzi ludzie najczęściej wybierają uczelnie blisko domu. Wielu nie stać na studia w dużych ośrodkach akademickich, ale to nie oznacza, że mają otrzymywać studia niższej jakości – tłumaczy Drygas.

Ponadto studenci żądają, by w Ustawie 2.0 znalazł się zapis o zachowaniu struktury wydziałowej (projekt przewiduje w tym zakresie dobrowolność), transparentności w zakresie podejmowania decyzji finansowych, zwiększenia finansowania, zapewnienia studentom i pracownikom naukowym godnych warunków socjalnych, zwiększenia nakładów na naukę, wzmocnienia praw pracowniczych i gwarancji publikacji w języku polskim.

Protestujących studentów poparło wiele organizacji, m.in. Polskie Towarzystwo Kulturoznawcze czy Komitet Nauk Pedagogicznych, który uważa, że „Ustawa uderza w podstawowe wartości uniwersytetu i całej społeczności akademickiej", a postulaty zgłaszane przez Akademicki Komitet Protestacyjny powinny być przedmiotem „poważnych i racjonalnych negocjacji".

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego negocjować jednak nie zamierza.

– Odnieśliśmy się do postulatów studentów. Uważamy, że wszystkie zostały już zrealizowane w tym projekcie ustawy – mówi Katarzyna Zawada, rzeczniczka resortu.

Opinia

prof. Mirosław Grewiński | prorektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Janusza Korczaka w Warszawie

Ustawa wzmacnia największe ośrodki akademickie, ale też intencją zmian, było to, by powrócić do dużych, silnych uniwersytetów, które mogłyby konkurować ze światowymi placówkami. Kontrowersyjnym rozwiązaniem jest wprowadzenie możliwości wyboru robienia lub nie habilitacji przez doktorów. Decyzję w tej sprawie powinno podjąć ministerstwo – inaczej będziemy mieli awanse dwóch prędkości.

Pozytywne jest wprowadzenie prac doktorskich wdrożeniowych oraz zniesienie minimów kadrowych. Także wprowadzenie górnych progów wiekowych dla osób pełniących funkcje na uczelni to dobre rozwiązanie. Natomiast tworzenie gremiów w postaci rad z udziałem osób z zewnątrz, które będą wybierać rektora, to pomysł rzeczywiście kontrowersyjny – trudno przewidzieć, jakie może mieć to konsekwencje.

"Rzeczpospolita"

Najczęściej czytane