Warszawa w powstańczym obiektywie

Blisko 50 zdjęć wykonanych przez reporterów Powstania Warszawskiego można obejrzeć na wystawie w warszawskim Fotoplastikonie.

źródło: Ze zbiorów MPW, materiały prasowe

Warszawa - Wola - ul. Młynarska, Warszawa - Wola - ul. Żytnia, 4 sierpnia 1944 Wola. Grupa powstańców na barykadzie z piasku i beczek przy skrzyżowaniu ul. Żytniej i Młynarskiej. W tle budynek Młynarska 38 na terenie cmentarza kalwińskiego. Fot. Autor nieznany

źródło: Ze zbiorów MPW, materiały prasowe

Śródmieście Północne - ul. Świętokrzyska, początek sierpnia 1944. Fotoreporter ppor. Stanisław Bala "Giza" zrywa niemiecką flagę z gmachu PKO przy ul. Świętokrzyskiej 31/33. Nr inwentarzowy: MPW-IP/1981. Fot. Autor nieznany

źródło: Ze zbiorów MPW, materiały prasowe

Warszawa - Powiśle - ul. Dobra, początek sierpnia 1944. Dwaj uzbrojeni powstańcy na barykadzie na ul. Dobrej. W tle po lewej widoczna grupa ludności cywilnej w bramie kamienicy nr 27. Fot. Autor nieznany

+zobacz więcej

• Ostatnia bitwa o wolną Polskę

Są to unikatowe fotografie wykonane w 1944 roku na zlecenie Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej.

Fotoreporterzy działali od pierwszego dnia Powstania, dokumentując na gorąco przebieg starć, punkty zdobyte przez Armię Krajową i codzienne życie mieszkańców wyzwolonych dzielnic.

Większość fotoreporterów była przeszkolona na konspiracyjnych kursach Referatu Fotograficznego prowadzonego przez Wacława Żdżarskiego i przygotowana do  działania w warunkach powstania. Wszyscy fotoreporterzy BIP mieli zaświadczenia, że są żołnierzami AK i pełnią funkcję Fotograficznego Sprawozdawcy Wojennego. Wyposażono ich w aparaty - przeważnie Leica Standard i materiały fotograficzne, które przekazywali do obróbki w laboratorium.

Kierownikiem laboratorium fotograficznego Wydziału Propagandy BIP od lutego 1944 był Władysław Bala, który w Godzinę „W" przejął zakład fotograficzny w sklepie Ernsta Neumanna przy ul. Mazowieckiej 6. Fotografie były wykorzystywane w różnych periodykach powstańczych: biuletynach, gazetkach, obwieszczeniach.

Zdjęcia obecnie poddano komputerowej obróbce, by mogły być prezentowane w fotoplastykonie, dając efekty trójwymiarowego obrazu. Oglądając je, mamy niemal realne odczucia, że jesteśmy na ulicach powstańczej Warszawy i przeżywamy entuzjazm pierwszych dni zrywu. Wrażenie jest niezwykle sugestywne.

Oto zza rogu wyłania się zdobyczny transporter z dumnie wymalowanym  ogromnym białym orłem. Na ulicach okupowanej Warszawy dumnie powiewają biało- czerwone fagi. Przy jednej z bram płonie zrzucony portret Hitlera. Mieszkańcy Warszawy razem z powstańcami budują barykady. Uzbrojony patrol powstańczy jedzie zdobytym niemieckim samochodem ulicą Jasną. Powstańcy czuwają z bronią na zdobytych posterunkach. A kobiety gotują im posiłek na zaimprowizowanej kuchni z cegieł, ustawionej w podwórzu.

Muzeum Powstania warszawskiego przygotowało tę prezentację specjalnie na 69 rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.

Wystawa „Powstańczy obiektyw" czynna do 1 sierpnia, Fotoplastikon w Warszawie, ul. Marszałkowska 51