Odeszli w zeszłym roku

W ten weekend będziemy odwiedzać mogiły najbliższych, nie zapominajmy także o opuszczonych nagrobkach. Warto również pochylić się nad grobami znanych i lubianych osób, które zmarły w ciągu ostatniego roku.

Żołnierze polegli w Afganistanie

1.11.2008 – 31.10.2009

Podczas pełnienia misji zginęli polscy żołnierze.

St. chorąży sztabowy Andrzej Rozmiarek stracił życie 10 lutego 2009 r. w wypadku drogowym. Miał 35 lat.

Kapitan Daniel Ambroziński zginął 10 sierpnia 2009 r. od ran postrzałowych. Miał 35 lat.

Sierżant Marcin Poręba zginął 4 września, podczas ataku na konwój. Miał 32 lata.

St. szeregowy Artur Pyc zmarł w szpitalu w Lublinie 8 września. Miał 28 lat.

Kapral Piotr Marciniak zginął 10 września 2009 r. w wyniku wymiany ognia. Miał 30 lat.

Kapral Szymon Graczyk (23 lata) i kapral Radosław Szyszkiewicz (22 lata) zginęli 22 października po najechaniu na minę-pułapkę.

Mieczysław F. Rakowski

1.12.1926 – 8.11.2008

Redaktor naczelny tygodnika „Polityka“, w skrócie nazywany MFR od inicjałów imion i nazwiska. W latach 1988 – 1989 ostatni premier PRL. W lipcu 1989 roku, po odejściu Wojciecha Jaruzelskiego z partii, objął funkcję pierwszego sekretarza KC PZPR. Pół roku później, gdy partia przestała istnieć, a Rakowski wypowiedział słynne słowa „sztandar wyprowadzić“, jego rywale ukuli żart: Rakowski zawsze chciał być I sekretarzem PZPR, a został jej ostatnim sekretarzem. Prywatnie mąż aktorki Elżbiety Kępińskiej, a wcześniej skrzypaczki Wandy Wiłkomirskiej. Miał 82 lata.

Stanisław Rożewicz

16.08.1924 – 9.11.2009

Wybitny reżyser. Młodszy brat poety Tadeusza Różewicza. Debiutował w latach 40. XX wieku dokumentem „Ulica Brzozowa” o życiu na ruinach Starego Miasta. Tematem wielu jego filmów jest człowiek w obliczu wojny. W filmowej miniaturze „Świadectwo urodzenia”, za którą otrzymał m.in. Złotego Lwa w Wenecji w 1961 roku, opowiedział o okupacji widzianej oczami dzieci. Wzorował się na własnych doświadczeniach. Był kierownikiem artystycznym Zespołu Filmowego Tor. Zawodu uczył m.in. Krzysztofa Zanussiego, Krzysztofa Kieślowskiego i Wojciecha Marczewskiego.

Stanisław Stefan Paszczyk

16.04.1940 – 12.11.2008

Działacz sportowy, były prezes PKOL. Ukończył stołeczną Akademię Wychowania Fizycznego. Był trenerem w klubach AZS AWF i Skra, a także przez rok w CWKS Legia Warszawa. W latach 1993 – 2001 przez dwie kadencje sprawował mandat posła z ramienia SLD. Od 1997 kierował Polskim Komitetem Olimpijskim. Po zakończeniu pracy w parlamencie doradzał prezydentowi Aleksandrowi Kwaśniewskiemu w spawach kultury fizycznej i sportu. Później pełnił funkcję ambasadora Polski w Argentynie. Zmarł po długiej walce z chorobą nowotworową. Miał 68 lat.

Jan Machulski

03.07.1928 – 20.11.2008

Aktor filmowy i teatralny, reżyser, zasłużony pedagog. W 1974 roku założył Teatr Ochota, którym kierował przez 22 lata. Widzowie pamiętają go z legendarnej roli Henryka Kwinto w komedii kryminalnej „Vabank”. Film miał swój sequel w 1984 roku. A Machulski zasłynął jako aktor komediowy, występując w produkcjach swojego syna – Juliusza. Zagrał m.in. w takich filmach syna jak „Kingsajz”, „Deja vu”, „Kiler”, „Superprodukcja”, „Vinci”. Razem z Leonardem Pietraszakiem planował nakręcenie kolejnej części „Vabanku”, plany przerwała śmierć. Zmarł na zawał serca. Miał 80 lat.

Władysław Ślesicki

05.01.1927 – 09.12.2009

Wybitny reżyser, stryj reżysera Macieja Ślesickiego. Nazywany poetą ekranu. Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Zaczynał jako autor filmów dokumentalnych. W fabule debiutował „Kontrybucją” (1966). W jego dziełach najważniejszą rolę pełni przyroda. W „Śpiewach po Rosie” wprowadza widza w świat powstały w wyniku koegzystencji człowieka i natury. W serialu „Lato leśnych ludzi” pokazuje wspaniałą Puszczę Augustowską. Reżyser nie tylko kręcił filmy. Był także scenarzystą lub współscenarzystą wszystkich swoich produkcji.

Wanda Koczeska

17 .02.1937 – 15.12.2008

Aktorka filmowa i teatralna. Występowała w teatrach: Ateneum, Kwadrat, Narodowym i Na Woli. Debiutowała jako Agnieszka w filmie „Rancho Texas“ w reżyserii Wadima Berestowskiego. Później zagrała m.in. w „Niewinnych czarodziejach“ Andrzeja Wajdy, „Awatarze, czyli zamianie dusz“ Janusza Majewskiego, „Dziewczętach z Nowolipek“ Barbary Sas. Można ją było też oglądać w serialach „Stawka większa niż życie“ i „Tulipan“. Grała na scenach we Włoszech i Irlandii, współpracując z synem – reżyserem Michałem Znanieckim. Zginęła w wypadku samochodowym. Miała 71 lat.

Maciej Kuroń

8.03.1960 – 25.12.2008

Kucharz i popularny dziennikarz kulinarny. Syn Jacka Kuronia – opozycjonisty i jednego z założycieli KOR. Studiował historię na Uniwersytecie Warszawskim. Później kształcił się w Culinary Institute of America. Napisał wiele książek poświęconych gotowaniu, w tym „Kuchnię Polską“, „Kuchnię Rzeczypospolitej Wielu Narodów“. W telewizji prowadził cieszące się dużą popularnością programy kulinarne. W ślady Kuronia poszli jego synowie Jan i Jakub. Z chęcią sami gotują. Prowadzą założoną przez ojca stronę internetową z przepisami. Kuroń zmarł nagle na zawał serca. Miał 48 lat.

Wojciech Ozimek

14.09.1949 – 5.01.2009

Kierownik radomskiego oddziału „Życia Warszawy”. Dziennikarz, felietonista, autor tekstów kabaretowych. Skończył polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Pracę rozpoczął jako nauczyciel języka polskiego w Szkole Podstawowej nr 34 w Radomiu, a następnie opiekun młodzieży w Ochotniczym Hufcu Pracy. Jako dziennikarz debiutował w latach 80. XX wieku na łamach „Słowa Ludu”, później pisał w „Dzienniku Radomskim”, w którym pełnił funkcję sekretarza redakcji, a następnie redaktora naczelnego. Współpracował z radomskim teatrem, lokalnym Radiem Rekord i TV Dami. Miał 60 lat.

Andrzej Seyfried

27.07.2009 – 05.01.2009

Profesor medycyny, pionier w dziedzinie leczenia polio. Uczeń światowej sławy ortopedy Wiktora Degi. W 1962 roku doprowadził do powstania Zakładu Rehabilitacji w Instytucie Reumatologii. Założył Ośrodek Rehabilitacji w Połczynie Zdroju oraz sanatorium ortopedyczne w podwarszawskim Zagórzu. Ekspert Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w dziedzinie rehabilitacji. Był wykładowcą Akademii Wychowania Fizycznego, a od 1987 roku dziekanem Wydziału Rehabilitacji. Za zasługi w zakresie leczenia polio WHO przyznało mu tzw. Certificate of Appreciation.

Bogdan Pigłowski

14.09.2009 – 07.01.2009

Opozycjonista i jeden z twórców podziemnej Niezależnej Oficyny Nowa. W 1976 roku w jego mieszkaniu przy ul. Wałbrzyskiej powstała pierwsza drukarnia oficyny. To tutaj na zainstalowanym powielaczu spirytusowym wydrukowane zostały „Wypadki czerwcowe i działalność KOR“ oraz „W Imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej“ (mowy adwokatów w procesach radomskich i ursuskich). Do konspiracji Pigłowski wciągnął też swoją mamę, w której mieszkaniu powstała druga drukarnia. W 2008 roku został odznaczony przez prezydenta Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Ziemowit Fedecki

22.08.1923 – 08.01.2009

Znakomity tłumacz literatury rosyjskiej. Przełożył na język polski utwory m.in. Aleksandra Kurpina, Jurija Tynianowa, Michaiła Bułhakowa oraz nieznaną wcześniej w Polsce twórczość Isaaka Babla i Mariny Cwietajewej. Swoje „odkrycie“ zawdzięcza mu również Bułat Okudżawa. Dzięki znajomości z Borysem Pasternakiem przywiózł do kraju egzemplarz „Doktora Żywago“ i przedrukował fragment powieści w kwartalniku „Opinie“. W 1954 toku Fedecki założył STS – Studencki Teatr Satyryków, do którego pisał teksty kabaretowe. Pracował też jako korespondent „Rzeczpospolitej“ w Moskwie.

Tadeusz Jan Mrówczyński

28.02.1922 – 10.01.2009

Wybitny architekt, prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Szarych Szeregów o ps. Mrówka oraz Grupy Bema AK. Walczył w Powstaniu Warszawskim. Skończył architekturę na Politechnice Warszawskiej. Po wojnie pracował w Biurze Odbudowy Stolicy. Projektował takie zespoły miejskie jak: Muranów Zachodni, Służew, Domaniewska, czy Gocław. W latach 1969 – 1973 pełnił funkcję wiceprezesa oddziału warszawskiego SARP, a później był jego prezesem. Został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Elżbieta Zawacka

19.03.1909 – 10.01.2009

Kurierka Komendy Głównej AK. Słynna »Zo«. Jedyna kobieta wśród cichociemnych i druga Polka w historii Wojska Polskiego awansowana na stopień generała brygady. Jan Nowak-Jeziorański napisał o niej: „Nawet w konspiracji, gdzie panuje anonimowość, »Zo« stała się postacią legendarną. Uchodziła za człowieka ostrego i wymagającego od innych, ale najbardziej od samej siebie. Jej oddanie służbie graniczyło z fanatyzmem“. W 1951 została aresztowana przez UB i po procesie skazana na dziesięć lat więzienia. Po wojnie zajęła się gromadzeniem dokumentów związanych z działalnością AK.

Nicholas Rey

14.09.1938 – 13.01.2009

Były ambasador Polski w Stanach Zjednoczonych. Urodził się w Warszawie. Był potomkiem polskiego poety Mikołaja Reja. Do USA wyemigrował wraz z rodziną po wojnie. Ukończył studia na Uniwersytecie Princeton i Uniwersytecie Johna Hopkinsa. Pracował w znanych bankach inwestycyjnych Merrill Lynch i Bear Stearns. Na stanowisko ambasadora został mianowany przez prezydenta Billa Clintona. Po zakończeniu swej misji dyplomatycznej w 1997 r. aktywnie działał w Partii Demokratycznej, m.in. uczestniczył w kampaniach wyborczych Ala Gore’a i Johna Kerry’ego.

Anna Maria Radziwiłł

20.04.1939 – 22.01.2009

Była córką księcia Krzysztofa Mikołaja Radziwiłła i Zofii z Popielów herbu Sulima. Już w liceum zdecydowała, że zostanie nauczycielką historii, bo – jak sama mówiła – to dobry sposób na kształtowanie postaw, przekazywanie wartości. Działalności wychowawczej poświęciła całe życie. W latach 1972 – 1980 kierowała LO im. J. Lelewela. Później uczyła w LO im. Zamoyskiego. Była senatorem, wiceministrem edukacji w rządach Tadeusza Mazowieckiego i Marka Belki. A ostatnio doradcą minister Katarzyny Hall. Napisała wiele podręczników do nauki historii, m.in. z prof. Wojciechem Roszkowskim.

Stanisław Karolkiewicz

21.08.1918 – 22.01.2009

Generał i żołnierz AK, działacz Ruchu Oporu bez Wojny i Dywersji „Wolność i Niezawisłość“. Był prezesem i jednym z założycieli Światowego Związku Żołnierzy AK. Skończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Po wojnie aresztowany przez UB i więziony w więzieniu na Mokotowie. Odznaczony Orderem Virtuti Militari, a także dwukrotnie Krzyżem Walecznych oraz Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Od 2001 r. był przewodniczącym Federacji Stowarzyszeń Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej oraz członkiem Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Zenon Franciszek Dądajewski

2.07.1936 – 28.01.2009

Reżyser, aktor teatralny i filmowy. Wieloletni dyrektor teatru Komedia. Ostatnio związany z teatrem Bajka, gdzie wspólnie ze Stefanem Friedmannem zrealizowali spektakl „Dzikie żądze”. Wystąpił w filmach m.in. „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz”, „Och, Karol”, a także w serialach m.in. „Mistrz i Małgorzata”, „Królewskie sny”, „Zmiennicy”, „Tajemnica Enigmy” i „O7 zgłoś się”. Zdobywca nagród m.in. na Festiwalu Teatrów Polski Północnej za rolę Edwarda VI w Kronikach Szekspirowskich. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Piotr Stańczak

14.09.1966 – 7.02.2009

Geolog zamordowany przez talibańskich terrorystów w Pakistanie. Został porwany 28 września 2008 r. prawdopodobnie przez członków ugrupowania Tehrik-i-Taliban Pakistan. W ostatnich dniach stycznia 2009 r. porywacze wystosowali ultimatum do władz Pakistanu. Zażądali uwolnienia więzionych talibów i wycofania sił bezpieczeństwa z terytoriów plemiennych. 7 lutego 2009 r. talibowie oświadczyli, że Piotr Stańczak został zabity. Jego ciało władze pakistańskie przekazały polskiej placówce dyplomatycznej w Islamabadzie dopiero w kwietniu.

Witold Filler

13.01.1931 – 11.02.2009

Aktor, pisarz i dziennikarz. Absolwent LO im. Tadeusza Reytana, a także warszawskiej szkoły teatralnej. Występował w teatrach Dramatycznym i Narodowym. Długoletni dyrektor Teatru Syrena. Był także redaktorem naczelnym Redakcji Rozrywki Telewizji Polskiej, dwutygodnika „Teatr”, tygodnika „Szpilki”. O historii teatru, a szczególnie kabaretu i cyrku, wiedział niemal wszystko. Napisał ponad 30 książek, w tym biograficzną o piosenkarce Violetcie Villas pt. „Tygrysica z Magdalenki”. Został odznaczony Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim Polonia Restituta. Miał 78 lat.

Andrzej Ancuta

10.02.1919 – 14.02.2009

Reżyser, operator filmowy i fotograf. Podczas Powstania Warszawskiego jako operator pracował w Referacie Filmowym podlegającym Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej. Miał stopień kaprala podchorążego. Uczestniczył w realizacji jednych z pierwszych powojennych polskich filmów: „Ostatni etap” oraz „Miasto nieujarzmione”. W latach 1950 – 1996 wykładał na Wydziale Operatorskim łódzkiej PWSFTViT. Był jej dziekanem w latach 1958 – 1963 i 1969 – 1972. Napisał kilka podręczników do nauki dla operatorów filmowych.

Kamila Skolimowska

4.11.1982 – 18.02.2009

Mistrzyni olimpijska w rzucie młotem z 2000 r. w Sydney. Miała 13 lat, gdy została rekordzistką i mistrzynią Polski w lekkiej atletyce, choć nie uczestniczyła aktywnie w zajęciach. Medale zdobywała też podczas mistrzostw Europy juniorów i seniorów, a także mistrzostw świata. Była córką znanego ciężarowca Roberta Skolimowskiego, olimpijczyka z Moskwy z 1980 r. Ostatnio reprezentowała Gwardię Warszawa. Pięć lat przepracowała w oddziale prewencji KSP. Podczas zgrupowania kadry polskich lekkoatletów w Portugalii źle się poczuła, mimo reanimacji zmarła po przewiezieniu do szpitala.

Franciszek Starowieyski

8.07.1930 – 23.02.2009

Wybitny malarz, doskonały grafik i scenograf, miłośnik sztuki i jej wytrawny kolekcjoner. Urodził się w rodzinie szlacheckiej pieczętującej się herbem Biberstein. Studiował w Akademiach Sztuk Pięknych w Krakowie i Warszawie, u Wojciecha Weissa i Michała Byliny. Jego malarstwo cechowała fascynacja ciałem kobiecym o rubensowskich kształtach, zmysłowością oraz refleksja nad przemijaniem i śmiercią. Prace wystawiał w galeriach i muzeach w Polsce oraz Austrii, Belgii, we Francji, w Holandii i Kanadzie. Popularność zyskał w latach 60. po serii plakatów teatralnych i filmowych.

Irena Dzierzgowska

9.03.1948 – 5.03.2009

Chemiczka z wykształcenia. Urodzona w Szczecinie, dorosłe życie związała z Warszawą. Była nauczycielem. W latach 80., jako osoba związana z „Solidarnością“ oświatową, wspierała działania na rzecz uspołecznienia polskich szkół. Po 1989 r. była wicekuratorem, później wiceministrem edukacji w rządzie Jerzego Buzka, redaktorem naczelnym „Dyrektora Szkoły“. Autorka książek i opracowań dotyczących kierowania szkołami. W 2008 r. weszła w skład Rady Edukacji Narodowej, organu doradczego działającego przy minister edukacji narodowej Katarzynie Hall.

Zbigniew Religa

16.12.1938 – 8.03.2009

Profesor medycyny, wybitny kardiochirurg i polityk. W 1985 r. jako pierwszy dokonał udanego przeszczepu serca. Ta operacja była kamieniem milowym w historii polskiej transplantologii. Dwa razy był senatorem, ministrem zdrowia w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego. Odebrał najwyższe polskie odznaczenie – Order Orła Białego. W 2007 r. mimo choroby nowotworowej zdecydował się kandydować do Sejmu. Pracował, dopóki zdrowie pozwalało mu przychodzić do parlamentu. Każdą wolną chwilę spędzał na rybach. To było jego największe hobby.

Paweł Wieczorkiewicz

2.07.1948 – 23.03.2009

Historyk. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Reja i Instytutu Historycznego UW, z którym związał się zawodowo. Specjalizował się w dziejach ZSRR i Rosji. Jako jeden z pierwszych polskich historyków dotarł do archiwów NKWD. Przepisywał je ręcznie, by móc później pokazywać Polakom trudną i nieznaną historię. Był autorem wielu książek historycznych, m.in. „Polska. dzieje polityczne ostatnich 200 lat”, „100 postaci, które tworzyły historię Polski”. Pasjonował się wojskowością i morzem. Miał dużą kolekcję modeli okrętów wojennych i żołnierzyków.

Wojciech Alaborski

12.09.1941 – 5.04.2009

Aktor. Był absolwentem krakowskiej szkoły teatralnej. Występował w Teatrze Polskim w Bielsku-Białej, a później w Narodowym i Współczesnym w Warszawie. W młodości uchodził za amanta, wraz z wiekiem stał się aktorem charakterystycznym. Wśród jego najbardziej znanych kreacji teatralnych była tytułowa rola w „Kordianie“ Juliusza Słowackiego w Narodowym w 1965 r. W filmie zadebiutował rolą w serialu „Kolumbowie”. Zagrał ponad 50 ról filmowych i telewizyjnych, m.in. w „Perle w koronie”, „Człowieku z żelaza”, „Panu Tadeuszu”, serialu „Na dobre i na złe”.

Andrzej Stelmachowski

28.01.1925 – 6.04.2009

Marszałek Senatu I kadencji. Studia prawnicze ukończył w 1947 r. na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. Od 1962 r. był profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego, a od 1969 r. profesorem Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalizował się w prawie cywilnym i rolnym. W sierpniu 1980 r. został doradcą Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej. Był też członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. W rządzie Jana Olszewskiego pełnił funkcję ministra edukacji narodowej. Przez 18 lat był prezesem stowarzyszenia Wspólnota Polska.

23 ofiary pożaru w Kamieniu Pomorskim

13.04.2009

Zginęli w wyniku pożaru hotelu socjalnego w Kamieniu Pomorskim. 13 ofiar to dzieci. Identyfikacja zmarłych była możliwa tylko dzięki badaniom DNA. W hotelu socjalnym było zameldowanych 77 osób. Pożar wybuchł około północy. Ogień szybko rozprzestrzeniał się po trzykondygnacyjnym budynku. Mimo szybkiej akcji strażaków hotel doszczętnie spłonął. Jak się okazało, nie spełniał wielu norm. Dwa piętra budynku skonstruowano z materiałów łatwopalnych. Korytarze, czyli główne drogi ewakuacyjne, zastawiono szafami. Większość mieszkańców miała odciętą drogę ucieczki.

Nasz redaktor Włodzimierz Liksza

9.02.1930 – 10.05.2009

Dla nas był „panem Włodkiem”. Niezwykle ciepły i wyrozumiały. Gdy pojawiał się w redakcji, jak z rękawa sypał ciekawymi anegdotami. A miał o czym opowiadać. Jego życie mogłoby posłużyć za niejeden scenariusz filmowy. Jako 14-letni chłopiec walczył w Wileńskiej Brygadzie AK „Jurand”. Pracę dziennikarza zaczynał od pisania felietonów o znaczkach w „Expressie Wieczornym”. – W nich kryje się cała historia – mówił. Filatelistyka była jedną z jego wielu pasji. Oprócz zbierania znaczków organizował też ich aukcje. Później sensem jego zawodowego życia stały się różne akcje społeczne. A tych przeprowadził ponad 50. Wśród nich były wyjazdy wypoczynkowe za miasto pod hasłami: „Jedziemy na zieloną trawkę”, „Niedziela z tatusiem”.

Był z nich niezwykle dumny, bo gromadziły tłumy. – Wystarczyły hasło oraz idea i ludzie się garnęli – wspominał. Jedna z takich akcji – „Spacer z Syrenką” – przyniosła mu ogromną popularność. Prowadził czytelników najpierw „Expressu Wieczornego”, a później „Życia Warszawy” po miejscach nieznanych, na co dzień zamkniętych. Nie zrezygnował z nich nawet po przejściu na emeryturę. Kpił z upływającego czasu. W jednej ze swoich fraszek pisał: „Już nie ten wzrok, nie ten krok. Bo mam już swoje lata. Lecz ciągle jeszcze we mnie tkwi duch i energia Małolata”. Tak było do końca. 9 maja, dzień przed śmiercią, poprowadził 149. spacer do Muzeum Rzeźby w Orońsku. Jego czytelnicy odprowadzili go do grobu na Wojskowych Powązkach. – Jubileuszowy spacer poprowadzi już w niebie. Miał przecież specjalne względy u Pana Boga, bo na każdej przechadzce mieliśmy zawsze piękną pogodę – wspominała Krystyna Bujno, jedna z czytelniczek.

Zbigniew Hołda

17.03.1950 – 20.05.2009

Prawnik. Był wiceprezesem Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego, członkiem Komisji Prawniczej Polskiej Akademii Umiejętności. Na początku lat 80. doradzał „Solidarności”. W stanie wojennym internowany. Pracował w komisji ds. reformy prawa karnego (1989 – 1997) oraz w zespole ds. nowelizacji kodyfikacji karnej przy ministrze sprawiedliwości (1999 – 2000). Jako adwokat prof. Hołda prowadził tzw. sprawy precedensowe. Za bezinteresowną pomoc potrzebującym otrzymał nagrodę Pro Bono i Nagrodę Tolerancji.

Marek Walczewski

9.04.1937 – 20.05.2009

Aktor. Studiował w krakowskiej Wyższej Szkole Teatralnej. Karierę sceniczną rozpoczął w Teatrze Słowackiego. Dwa lata po dyplomie Bohdan Korzeniewski obsadził go jako Don Juana w sztuce Moliera i Gustawa-Konrada w „Dziadach” Mickiewicza. Później był związany z Teatrem Starym. W 1972 roku Walczewski przeprowadził się do Warszawy. Tu błysnął rolami w Ateneum, Dramatycznym i teatrze Studio. Zagrał m.in. gospodarza w „Weselu”, Eligiusza Niewiadomskiego w „Śmierci prezydenta“. Ostatni raz zagrał w filmie Małgorzaty Szumowskiej „Ono”.

Jacek Maziarski

20.01.1937 – 27.05.2009

Dziennikarz, poseł na Sejm I kadencji. Karierę zaczynał w „Tygodniku Powszechnym”, potem związany był m.in. z „Polityką” i warszawską „Kulturą”. Był członkiem Stronnictwa Demokratycznego. Później zaangażował się w działania „Solidarności”, przez co stracił pracę w stanie wojennym. Wtedy dał słynne ogłoszenie „Szukam uczciwej pracy. Jacek Maziarski”. W latach 80. prowadził antykwariat. Po 1989 roku został zastępcą redaktora naczelnego „Tygodnika Solidarność”. Współzałożyciel Porozumienia Centrum. Był szefem „Wiadomości” TVP.

Krystyna Borowicz

25.01.1925 – 30.05.2009

Aktorka. Studiowała historię sztuki. Ze sceną związała się przez przypadek. Razem z koleżanką poszła na egzamin do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Łodzi. Koleżanka odpadła, a Borowicz przyjęto na studia. Spodobała się rektorowi Leonowi Schillerowi, który zaprosił ją do Teatru Polskiego, gdy został dyrektorem. Z tą sceną aktorka była związana dziesięć lat. Zagrała tam m.in.: Agafię Tichonownę w „Ożenku” Gogola. Później związała się z teatrem Ateneum. Grała też w filmach m.in. w „Poszukiwany, poszukiwana”. Spoczęła obok córki Justyny w niemieckim Augsburgu.

Jerzy Wocial

29.06.1946 – 31.05.2009

Filozof, ekonomista, publicysta, tłumacz, działacz społeczny, członek warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej. W latach PRL był członkiem opozycji demokratycznej, działaczem KOR, współpracownikiem wydawnictw podziemnych. W stanie wojennym przez osiem miesięcy internowany. W ostatnich latach uczestniczył w seminariach organizowanych przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Lucieniu. Przez wiele lat był związany z miesięcznikiem „Więź”. Współpracował także z „Rzeczpospolitą”. Był tłumaczem kilku książek filozoficznych i teologicznych.

Stanisław Królak

26.01.1931 – 31.05.2009

Pierwszy polski zwycięzca Wyścigu Pokoju. Karierę kolarską zaczął w 1949 roku, kiedy wygrał wyścig o Puchar „Życia Warszawy”. Siedmiokrotnie startował w Wyścigu Pokoju, a pięciokrotnie w Wyścigu Dookoła Polski. Trzy razy uczestniczył w szosowych mistrzostwach świata. Dwa razy wygrywał szosowe indywidualne mistrzostwa Polski, czterokrotnie zdobywał złote medale w drużynie. Był też mistrzem w wyścigu górskim i przełajowym oraz dwukrotnie drużynowym na torze. Reprezentował kluby Sarmatę i Legię. Jako trener pracował w Gwardii, Legii, Polonii, Sarmacie i Spójni.

ks. Bogusław Paleczny

9.05.1959 – 02.06.2009

Kamilianin. Zasłynął jako opiekun bezdomnych z warszawskiego Dworca Centralnego. W 1991 roku, jeszcze jako kleryk, założył Kamiliańską Misję Pomocy Społecznej. To głównie dzięki niemu przy ul. Emilii Plater powstał bar Marta, gdzie codziennie setki osób mogą zjeść bezpłatny posiłek. W Ursusie założył pensjonat św. Łazarza dla bezdomnych mężczyzn, w którym schronienie znalazło 100 osób. Jednym z jego ostatnich projektów było zbudowanie jachtu, na którym bezdomni mieli popłynąć na Karaiby. Podopieczni obiecali, że dokończą projekt.

Michał Jerzy Hilchen

14.01.1945 – 10.06.2009

Księgoznawca, bibliofil, antykwariusz, edytor, historyk literatury i kultury, działacz społeczny. Był wykładowcą na UW i ASP w Warszawie. Wieloletni prezes Towarzystwa Przyjaciół Książki. W latach 1980 – 1984 pracował w Warszawskim Antykwariacie Naukowym. W latach 1985 – 1992 był starszym kustoszem Biblioteki Naukowej Zamku Królewskiego. Zajmował się opracowywaniem katalogów aukcyjnych i prowadził aukcje antykwaryczne, bibliofilskie oraz charytatywne. Był autorem i kuratorem wystaw z zakresu książki, grafiki i konserwacji dzieł sztuki w kraju i zagranicą.

Pastor Jan Hause

8.02.1934 – 11.06.2009

Był pierwszym po wojnie naczelnym kapelanem luterańskiego duszpasterstwa wojskowego. Syn ks. Pawła Hause i Marii z d. Goldberg. Po ukończeniu studiów teologicznych został 1 października 1961 r. ordynowany przez bp. Andrzeja Wantułę i mianowany wikariuszem krakowskiej parafii. Później służył w Karpaczu (w Świątyni Wang), we Włocławku,w Płocku, Radomiu, Lublinie, Kielcach i Węgrowie oraz w Żyrardowie. Przez ponad 20 lat pracował na stanowisku dyrektora Biblioteki Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej. Spoczął na Wojskowych Powązkach.

Grzegorz Wójtowicz

2.10.1947 – 15.06.2009

Jeden z najwybitniejszych polskich specjalistów w dziedzinie historii pieniądza. Przez ponad 20 lat związany z NBP. Pracę tam zaczął w latach 70. W 1984 roku został członkiem zarządu, a w styczniu 1991 roku objął funkcję prezesa NBP. Sprawował ją tylko kilka miesięcy, bo został zatrzymany przez UOP w związku z aferą Art-B. Sąd go uniewinnił. Później pracował w Banku Handlowym, w BGŻ. Był też członkiem Rady Polityki Pieniężnej. Ze swą córką Anną napisał książkę – „Historia monetarna Polski”. Był członkiem kapituły Rankingu Wyższych Uczelni „Rzeczpospolitej”.

Witold Gruca

15.08.1927 – 11.07.2009

Tańca i gry aktorskiej uczył się w rodzinnym Krakowie. Pracował w operach we Wrocławiu i w Poznaniu. Był solistą Opery Warszawskiej, a później Teatru Wielkiego. Zasłynął jako odtwórca ról baletowych, m.in. Arlekina w „Karnawale”, Szatana w „Nocy Walpurgii”, Błazna w „Jeziorze łabędzim”. Popularność przyniosły mu występy z Barbarą Bittnerówną. Zdobyli nagrodę Primo Premio Assoluto w Vercelli. Występował w filmach, tworzył też do nich choreografie. Ostatnią rolę zagrał w „Jeszcze nie wieczór” Jacka Bławuta. W ostatnich latach mieszkał w Domu Aktora Weterana w Skolimowie.

Zbigniew Zapasiewicz

14.09.1934 – 14.07.2009

Wybitny aktor, reżyser, pedagog, kontynuował rodzinne tradycje artystyczne. Był siostrzeńcem aktora Jana i reżysera Jerzego Kreczmarów. Przed nauką w warszawskiej PWST studiował na Politechnice Warszawskiej (1951 r.). Po studiach aktorskich związał się ze stołecznymi teatrami, m.in. Współczesnym, Dramatycznym, Powszechnym i Polskim. Do jego najlepszych kreacji należą role w spektaklach Jerzego Jarockiego – Pijaka w „Ślubie” Gombrowicza i Laurentego w „Na czworakach” Różewicza. Tydzień przed śmiercią wystąpił ostatni raz na scenie teatru Wybrzeże w „Żarze”.

Leszek Kołakowski

27.10.1927 – 17.07.2009

Jeden z najwybitniejszych polskich filozofów. W latach 60. kierował Katedrą Filozofii na Uniwersytecie Warszawskim i jednocześnie pracował w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Po wydarzeniach marcowych i usunięciu go z UW wyemigrował z Polski. Wykładał m.in. w Yale, Berkeley, Chicago i Oksfordzie. Jego największe dzieło to „Główne nurty marksizmu“, inne ważne książki to „Obecność mitu”, „Czy diabeł może być zbawiony”, „Jeśli Boga nie ma...” czy „O co nas pytają wielcy filozofowie”. Pochowany na Wojskowych Powązkach.

Igor Przegrodzki

15.04.1926 – 14.09.2009

Aktor. Karierę zaczął w Wilnie, gdzie w 1944 r. przyjęto go do Studia Dramatycznego przy tamtejszym Teatrze Polskim. Już po roku zadebiutował na scenie dużą rolą Freda w „Pigmalionie” Bernarda Shawa wraz z Hanną Skarżanką. Po opuszczeniu Wilna znalazł się w Toruniu. Później związany był m.in. z Teatrem Polskim we Wrocławiu i Teatrem Narodowym w stolicy. Był wykładowcą we wrocławskiej PWST. Zajmował się reżyserią teatralną, miał w swoim dorobku ponad 20 przedstawień w teatrach dramatycznych, muzycznych i operach. Zmarł w Domu Aktora w Skolimowie.

Jan Tarasin

11.09.1926 – 8.08.2009

Malarz, fotograf, rysownik, członek legendarnej Drugiej Grupy Krakowskiej. Studiował malarstwo i grafikę w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Zawodowo związany z Warszawą, gdzie osiadł pod koniec lat 60. XX wieku. W Akademii Sztuk Pięknych prowadził pracownię malarstwa, był profesorem, a w latach 1987 – 1990 jej rektorem. Debiutował w 1948 roku na słynnej Wystawie Sztuki Nowoczesnej, najważniejszej powojennej manifestacji artystycznej przed wprowadzeniem socrealizmu. Jest autorem plakatów, m.in. słynnego „Bumelanta” z 1952 r.

20 górników z kopalni Wujek-Ruch Śląsk

18.09.2009

Wybuch metanu spowodował śmierć 20 ludzi (12 osób na miejscu, osiem w szpitalach). Około 36 górników odniosło obrażenia. Pożar w wyrobisku na głębokości 1050 metrów rozpoczął się około godziny 10.15. W zagrożonym rejonie znajdowało się wtedy 38 osób. Akcja ratownicza trwała kilka godzin. Część górników wyjechała na powierzchnię o własnych siłach. Zgon kilku górników lekarze stwierdzili jeszcze pod ziemią, kilku innych było reanimowanych. Niektórzy zmarli w drodze do szpitala, kolejnych ośmiu – w szpitalach. Ostatnia ofiara wybuchu w Rudzie Śląskiej zmarła 3 października.

Barbara Skarga

25.10.1919 – 18.09.2009

Filozof. W czasie wojny była łączniczką w AK. W 1944 r. aresztowana przez bolszewików i skazana na 11 lat obozu pracy. Po wyjściu dostała nakaz dożywotniej pracy w kołchozie. Doświadczenia z łagrów opisała w książce „Po wyzwoleniu... 1944 – 1956”, wydanej pod nazwiskiem Wiktoria Kraśniewska. Do kraju powróciła w 1955 r. Pracowała w Polskiej Akademii Nauk. Tytuł profesora otrzymała w 1975 r. Jest autorką wielu książek, m.in.: „Narodziny pozytywizmu polskiego 1831 – 1864”, „Tożsamość i różnica. Eseje metafizyczne”, „Człowiek to nie jest piękne zwierzę”.

Marek Edelman

1.01.1919 – 2.10.2009

Lekarz, dowódca powstania w getcie warszawskim, wielki autorytet moralny. Po wojnie rozpoczął studia medyczne w Łodzi. Był kardiochirurgiem, dla którego zawsze pacjent był najważniejszy. W latach 70. przyłączył się do opozycji demokratycznej. Działał w Komitecie Obrony Robotników i w strukturach „Solidarności”. 13 grudnia 1981 r. został internowany, zwolniono go dopiero po apelu zachodnich intelektualistów. Brał udział w obradach Okrągłego Stołu. Był autorem książek: „Getto walczy” i „Strażnik” oraz współautorem publikacji naukowej o zawale serca.

Maciej Rybiński

5.03.1945 –22.10 2009

Dziennikarz, publicysta i satyryk. Nazywany księciem polskiego felietonu. Debiutował jako dziennikarz sportowy oraz felietonista studenckiego tygodnika „itd”. Napisał scenariusz do serialu „Alternatywy 4”. Po wprowadzeniu stanu wojennego został aresztowany i negatywnie zweryfikowany, co oznaczało zakaz pracy w mediach w PRL. Wyemigrował wtedy do Niemiec, później do Wielkiej Brytanii. Do Polski wrócił w 1998 r. Był laureatem Nagrody Kisiela. Pracował w „Rzeczpospolitej”, „Fakcie” i tygodniku „Wprost”. O sobie mówił „Jestem, więc piszę”. Miał 64 lata.